O sepsie i szczepieniach na czacie nto

fot. S. Mielnik
Urszula Posmyk: - Sanepid jest gotowy do rozpoczęcia akcji szczepień.
Urszula Posmyk: - Sanepid jest gotowy do rozpoczęcia akcji szczepień. fot. S. Mielnik
Na pytania internautów odpowiadała Urszula Posmyk, kierownik oddziału epidemiologii w opolskim sanepidzie.

Szczepienia

Hania# Jak nazywają się szczepionki chroniące przed zakażeniem? Czy można je kupić bez recepty?
Nie można kupić szczepionek bez recepty. Szczepionka przeciwko meningokokom nazywa się NeisVac C.

Aldona# Czy szczepionka jest dostępna w aptekach?
Obecnie nie ma szczepionek w województwie. W pierwszych dniach kwietnia będzie kolejna dostawa. Apteki przyjmują obecnie zapisy na tę szczepionkę. Każdorazowo o szczepieniu powinien zadecydować lekarz.

greg# Dlaczego szczepienie w Brzegu dotyczy osób w wieku 11-19 lat. Co z młodszymi czy ich rodzicami?
Szczepienia w tej grupie wiekowej zalecili eksperci z powodu zachorowań właśnie dzieci i młodzieży w wieku 11-19 lat. Pozostałych grup wiekowych w tej chwili nie ma konieczności szczepić. Jeśli ktoś zdoła nabyć szczepionkę i lekarz zakwalifikuje dziecko do szczepienia - jak najbardziej można to zrobić.

asdfsa# Czy w tym tygodniu będą szczepić dzieci w szkołach?
Na to pytanie obecnie nie jestem w stanie odpowiedzieć. Cały czas czekamy na dostawę szczepionek. Sanepid jest gotowy do rozpoczęcia akcji szczepień. Brakuje tylko szczepionek.

greg# Jak długo jest sie uodpornionym po zaszczepieniu?
Zgodnie z ulotką, szczepionka uodparnia na całe życie. Jest ona dostępna na rynku od około 10 lat i w 100 procentach można powiedzieć, że przez ten czas na pewno chroni. Trwają dalsze badania nad utrzymywaniem się poziomu przeciwciał zapobiegających zachorowaniu.

marla# Jak należy przechowywać i przewozić szczepionki zakupione poza granicami kraju?
Szczepionka powinna być przewożona w warunkach chłodniczych w temperaturze 2-8 st. Celsjusza i dostarczona w jak najkrótszym czasie do punktu szczepień, który dokona szczepienia. Jeśli szczepionka musi być przechowywana, to także w temperaturze 2-8 st. Celsjusza.

ralf# Czy szczepionka jest bezpieczna, jakie mogą pojawić się skutki uboczne?
Szczepionka jest bezpieczna, dopuszczona do obrotu na terenie Polski. Jednak jak po każdym szczepieniu mogą wystąpić niepożądane odczyny poszczepienne od najprostszych (ból i zaczerwienienie w miejscu podania, bóle głowy) do bardziej poważnych, opisanych w ulotce preparatu. Dlatego tak ważne jest, aby o szczepieniu decydował lekarz.

ona21# Co z osobami, które chodzą do szkoły i mają 20 lat? Czy szczepionki dają 100% pewności?
Szczepionki chronią przed typem C. W województwie opolskim mamy także zachorowania spowodowane typem B, na który nie istnieje szczepionka. Nie można powiedzieć, że szczepienie zwalnia z myślenia i z przestrzegania podstawowych zasad higieny.

ted# Czy można zaszczepić 19-miesięczne dziecko szczepionką Neisvac C, jeżeli wcześniej nie było szczepione żadną inną szczepionką przeciwko pneumokokom?
Szczepienia przeciwko pneumokokom to zupełnie inne szczepienia i nie chronią przed zachorowaniem spowodowanym meningokokami. O każdym szczepieniu powinien zadecydować lekarz po przeanalizowaniu sytuacji zdrowotnej konkretnego pacjenta.

Brzeg# A co z dziećmi, które mają mniej niż 11 lat?
Jeśli rodzice bardzo się niepokoją i mają dostęp do szczepionek, to na pewno powinni zaszczepić swoje dzieci. Sytuacja epidemiologiczna w chwili obecnej nie pozwala na wprowadzenie szczepień w innym przedziale wiekowym niż 11-19 lat w powiecie brzeskim.

aga121# Czy dzieci, które nie mieszkają w Brzegu, ale chodzą tam do szkoły też będą szczepione?
Tak, też będą szczepione.

urbil# Czy szczepionka wymaga ponownego szczepienia "przypominającego"?
Do pierwszego roku życia przyjmuje się dwie dawki szczepionki. Wszyscy po ukończeniu roku otrzymują jedną dawkę szczepionki raz na całe życie. Nie ma dawek przypominających.

marla# Jeśli dziecku został podany antybiotyk, bo miało kontakt z osobą chorą na sepsę, czy istnieje przeciwwskazanie do zaszczepienia?
Nie, nie istnieją przeciwwskazania do wykonania szczepienia.

marzena# Mam 25 lat i chciałabym wiedzieć, czy zalecałaby Pani szczepienie osób w wieku 20-30 lat i w jakim stopniu jesteśmy zagrożeni tym wirusem.
Zachorowanie wywołuje bakteria, nie wirus. W tej grupie wiekowej istnieje mniejsze ryzyko zakażenia się, dlatego, że jest to grupa wiekowa bardziej świadoma zagrożeń. Częściej przestrzega podstawowych zasad higieny, dlatego też
ryzyko zachorowania w tej grupie wiekowej jest zdecydowanie mniejsze.

rafal123# Ile kosztuje szczepionka dla dzieci w wieku 13-14 lat?
Ostatnia cena szczepionki w polskich aptekach to 120 złotych. Trudno powiedzieć nam ile będzie kosztować nowa partia szczepionek.

marla# Po jakim czasie od zaszczepienia uzyskuje się odporność?
Średnio odporność uzyskuje się po około 10-14 dniach od momentu zaszczepienia. Zdarzają się jednostkowe przypadki, gdzie odporność występuje w trzecim tygodniu po zaszczepieniu, ale są one rzadsze. Dlatego podaje się, że odporność występuje po około dwóch tygodniach od momentu zaszczepienia.

AndrzejW# Czy oprócz dzieci i młodzieży będą poddawani szczepieniu nauczyciele i personel medyczny?
Obecna sytuacja epidemiologiczna nie uzasadnia rozszerzenia populacji, która będzie podlegała szczepieniom.

jbravo# Moja 3,5-letnia córka chodzi do przedszkola w Opolu. Powinienem ją zaszczepić przeciw sepsie?
Nie ma szczepienia przeciwko sepsie, dlatego że sepsa to zespół objawów klinicznych spowodowanych różnymi czynnikami. Jeśli pyta pan, czy powinien zaszczepić córkę przeciwko meningokokom, to proszę zapytać swojego lekarza pierwszego kontaktu, który zna sytuację zdrowotną pana córki o taką konieczność.

marzena# Które szczepienie wykonać w pierwszej kolejności: przeciwko pneumokokom czy meningokokom?
W chwili obecnej bardziej uzasadnione jest szczepienie przeciwko meningokokom, ale można przyjąć w tym samym dniu (w różne miejsce) obydwie szczepionki.

ona21# Jakie są przeciwwskazania do wykonania tego szczepienia?
Jak każde szczepienia - mają swoje wskazania i przeciwwskazania. W ulotkach informacyjnych preparatów znajduje się dokładny opis przeciwwskazań do zastosowania konkretnego szczepienia.

ona21# Co zrobić w sytuacji jeśli ktoś bierze leki podnoszące odporność organizmu?
O każdym podaniu leku decyduje lekarz. Szczepionka jest też lekiem. Decyzja należy do lekarza.

SONKA# Kiedy możemy spodziewać się kolejnej partii szczepionek?
Kolejna partia szczepionek w aptekach województwa opolskiego spodziewana jest w pierwszych dniach kwietnia. Na szczepionkę, którą objętych będzie 11 tysięcy osób, oczekujemy z niecierpliwością.

marzena# Jaka grupa wiekowa jest najbardziej zagrożona sepsą? Zaleca się szczepienie osób w wieku 20-30 lat?
W województwie opolskim, w powiecie brzeskim, zachorowania na inwazyjną chorobę meningokokową dotyczą dzieci i młodzieży w przedziale 11-19 lat. W każdym wieku może wystąpić sepsa i mogą ją spowodować różne drobnoustroje.

marzena# Jakie szczepionki otrzymają dzieci z powiatu brzeskiego: przeciwko meningokokom czy pneumokokom?
Dzieci i młodzież (11-19 lat) z powiatu brzeskiego otrzymają za darmo szczepionkę przeciw meningokokom grupy C (NeisVac C)

ninka-ma# Czy w szkole, gdzie zarażona została dziewczynka [i prawdopodobnie jej brat, który nadal uczęszcza do szkoły] mogą chodzić uczniowie?
W szkole nie są potrzebne żadne szczególne działania dezynfekcyjne. Wystarczy zwykłe mycie i sprzątanie. Nie ma też potrzeby zamykania szkoły. Bakteria ginie szybko w środowisku zewnętrznym.

jbravo# Czy to prawda, że po zaszczepieniu dziecka jego odporność spada tak, ze przez 2-3 tygodnie nie należy wysyłać go do przedszkola?
Po każdym szczepieniu występuje zachwianie odporności, ale nie jest to powód do zatrzymywania dziecka w domu. Chyba, że występują niepokojące objawy (gorączka, bóle głowy, bóle kostno-stawowe itp). Wtedy należy skontaktować się z lekarzem i ustalić dalszy tok postępowania.

Meningokoki, sepsa

ralf# Czy można wiarygodnie ocenić skąd wzięły się meningokoki w naszym rejonie (w Brzegu)?
Nie można. Staramy się to ustalić. Na chwilę obecną jest wiele hipotez. Żadna nie została dostatecznie potwierdzona i nie można ich opublikować.

ralf# Czy to prawda, że chorobę mogli przywieźć żołnierze z Afganistanu?
Nie mogę potwierdzić takiej informacji. Trwa weryfikacja takiej hipotezy. Do chwili jej potwierdzenia pozostaje tylko plotką.

rafal123# W jaki sposób można zarazić się sepsą?
Sepsą się nie można zarazić. Można zarazić się inwazyjną chorobą meningokokową poprzez głębokie pocałunki z osobą chorą lub bezobjawowym nosicielem, spożywanie posiłków tymi samymi sztućcami, picie z tych samych szklanek, kubków, butelek, palenie papierosa przez wiele osób, pożyczanie szminki lub błyszczyków, podgryzanie tej samej kanapki, owoców, wspólne lizanie lizaków, lodów.

urbil# Jakie badania mogą wykluczyć nosicielstwo tej groźnej bakterii? Czy i ewentualnie gdzie można je zrobić?
Badanie, które określa, czy jesteśmy nosicielami, to wymaz z nosogardzieli. Można wykonać je w laboratoriach mikrobiologicznych inspekcji sanitarnej, jak również w laboratoriach przyszpitalnych. Wymaz określa stan nosicielstwa w chwili pobrania wymazu. Jeśli nie przestrzegamy zasad higieny, to wychodząc z wymazu możemy zarazić się meningokokami.

urbil# Jak długo trwa oczekiwanie na wynik wymazu z nosogardzieli i czy potrzebne skierowanie od lekarza na wykonanie takowego badania?
Nie, nie potrzeba skierowania, ale w tym przypadku jest to badanie pełnopłatne (koszt około 40 zł). Oczekiwanie na wynik trwa około 48 godzin.

Ralf# Czy w wyniku podania szczepionki może rozwinąć się choroba meningokokowa?
Nie, nie może rozwinąć się choroba meningokokowa. Do szczepionek używa się albo fragmentów bakterii, albo - jeśli bakterie są w całości - pozbawia się je zjadliwości. Czyli żadne szczepienie nie może wywołać choroby, przeciwko której się szczepimy.

ona21# Czy podanie szczepionek gwarantuje zakończenie zachorowań?
Na to liczymy wprowadzając szczepienia, ale szczepimy przeciwko grupie C i tylko w tej grupie możemy zmniejszyć liczbę zachorowań lub ją ograniczyć.

greg# Jak długo ta bakteria utrzymuje sie poza organizmem człowieka. Czy można być nosicielem a zarazem nie zachorować na sepsę?
Bakteria poza organizmem człowieka bardzo szybko ginie (w ciągu kilku minut). Można być nosicielem bezobjawowym przez kilka miesięcy i nigdy nie zachorować. Wszystko zależy od sprawności układu immunologicznego danego człowieka.

Katarzyn# W ciągu kilku minut bakteria ginie. To jest szybko? W ciągu jednej minuty przez to samo miejsce na korytarzu szkolnym przechodzi ok. 20 dzieci.
Przechodzenie korytarzem nie stanowi zagrożenia nawet jeśli przechodził nim chory. Bakterie nie utrzymują się w powietrzu. Osiadają szybko na powierzchniach (blatach, podłogach, krzesłach). Są bardzo wrażliwe na wysychanie. W ciągu kilku minut giną. Więc nie ma znaczenia, że na korytarzu szkolnym przechodzi duża liczba dzieci. Ważne, aby przestrzegały podstawowych zasad higieny.

marzena# Ile przypadków od początku roku wystąpiło w grupie B, a ile w C?
Potwierdzonych przypadków grupy C mamy trzy na 14 przypadków zachorowań. W czterech przypadkach nie udało się ustalić jakiej grupy drobnoustrój spowodował zachorowanie. W pozostałych przypadkach trwają jeszcze badania ustalające przyczynę zachorowania.

urbil# Czy kichanie też może stać się przyczyną przeniesienia bakterii? Jeśli tak, czy zakłada się konieczność używania maseczek w miejscach publicznych?
Drobnoustrój bytuje w nosogardzieli, więc wydzielina z nosogardzieli jest wydzieliną stanowiącą ryzyko. W ślinie znajduje się zdecydowanie mniejsza liczba bakterii. W chwili obecnej nie planujemy wprowadzenia obowiązku noszenia masek w miejscach publicznych. Na pewno maski ochronne powinien stosować personel udzielający pomocy medycznej osobom chorym.

ninka-ma# Czy może sie stać tak, że u kogoś wykryto chorobę i nie da się jej wyleczyć?
Jeśli wykryto i ustalono przyczynę, to możemy skutecznie leczyć chorobę meningokokową. Nie wiemy jak będzie w przyszłości. Bakterie potrafią uodparniać się na stosowane antybiotyki.

b0z1212# Chciałam zapytać w ciągu jakiego czasu rozwija sie sepsa - od momentu zakażenia do pojawienia sie plam na skórze.
Jest to uwarunkowane osobniczo, czyli może przebiegać różnie u różnych osób. Przyjmuje się, że od chwili zakażenia do rozwinięcia inwazyjnej choroby meningokokowej może upłynąć 2-5 dni. Zdarzają się przypadki wcześniejszego wystąpienia zachorowania u osób o obniżonej odporności.

Zagrożenie

AndrzejW# czy zasadne jest objęcie miasta Brzeg tzw."twardą kwarantanną ", o której to debatują brzescy radni. W jaki sposób jest ona realizowana?
Nie znam pojęcia "twardej kwarantanny". Z moich wiadomości i konsultacji ze specjalistami z zespołu ds. zakażeń meningokokowych wynika, że nie ma sensu wprowadzania kwarantanny ani izolacji mieszkańców powiatu brzeskiego.
Drobnoustrój przenosi się w określonych sytuacjach, o których mówiłam wcześniej. Przestrzeganie podstawowych zasad higieny na pewno zmniejszy liczbę zachorowań i liczbę przekazanych drobnoustrojów bezobjawowym nosicielom.

rafal123# Czy to co dzieje się w Brzegu można nazwać epidemią?
Nie. To nie jest epidemia. Mamy do czynienia z ogniskiem, czyli powiązanymi zachorowaniami kilku osób. W Polsce zarejestrowano większe ogniska i nie ogłaszano stanu epidemii.

rafal123# A powiat Nyski? Jaki jest plan działania?
W powiecie nyskim nie ma ogniska. W tym roku mamy dwa przypadki zachorowań nie powiązanych ze sobą. Dlatego w chwili obecnej nie ma uzasadnionych wskazań do rozpoczęcia szczepień w powiecie nyskim.

DJ_PRZEM# Czy inne miasta są zagrożone atakiem sepsy? Np. Paczków, Otmuchów?
Trudno wróżyć w chwili obecnej, w którym mieście będą kolejne zachorowania i czy w ogóle będą.

marzena# Ile przypadkow sepsy do tej pory odnotowano w województwie i czy możemy mówić o epidemii???
W 2007 roku zanotowano do dziś 14 przypadków zachorowań na inwazyjną chorobę meningokokową. Przebiegały one pod różną postacią. Zarówno zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, jak i sepsy. Nie ma znaczenia pod jaką postacią kliniczną przebiega zachorowanie. Ważny jest czynnik je wywołujący.

AndrzejW# Dlaczego brzeski sanepid tak ospale wykonuje swoje zadania w zaistniałej sytuacji?
Trudno powiedzieć, czy działania brzeskiego sanepidu są ospałe. Natychmiast po otrzymaniu zgłoszenia o podejrzeniu zachorowania pracownicy powiatowej stacji przystąpili do prowadzenia dochodzenia epidemiologicznego, tzn. ustalania kontaktów, miejsc pobytu, powiązań chorego. Kierowali wszystkie osoby z kontaktu do lekarzy POZ w celu zastosowania chemioprofilatyki. Zachorowanie wywołuje bakteria i działaniami profilaktycznymi nie są objęte tylko szkoły, ale także wszystkie inne kontakty, których rodzaj mógłby spowodować wystąpienie zakażenia tych osób.

ted# Czy jest jakiś plan dla innych powiatów, np. Namysłowskiego?
Monitorujemy sytuację w każdym powiecie. W powiatach, w których występowały zachorowania prowadzi się szczegółowe dochodzenie epidemiologiczne, które pozwala ocenić aktualną sytuację.

Dziękujemy za udział w czacie internetowym z panią Urszulą Posmyk, kierownikiem oddziału epidemiologii w opolskim sanepidzie.
Informacje na temat sepsy w czwartek (29 marca) w Nowej Trybunie Opolskiej. W piątek (30 marca) do gazety będzie dołączona ulotka informacyjna na temat choroby meningokokowej i sepsy.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na nto.pl Nowa Trybuna Opolska