Świadczenia socjalne - komu przysługują?

fot. sxc
Każdy pracownik ma prawo ubiegać się o świadczenia z funduszu, ale nie każdy takie świadczenie może otrzymać.
Każdy pracownik ma prawo ubiegać się o świadczenia z funduszu, ale nie każdy takie świadczenie może otrzymać. fot. sxc
Świadczenia z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych mają charakter uznaniowy. Pracownik nie może rościć sobie do nich prawa.

Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych tworzy pracodawca zgodnie z ustawą o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych z dnia 4 marca 1994r., jeżeli zatrudnia na dzień 1 stycznia co najmniej 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty.

Pieniędzmi ZFŚS administruje pracodawca i może je przeznaczyć na finansowanie działalności socjalnej organizowanej na rzecz:

różnych form wypoczynku krajowego i zagranicznego;
działalności kulturalno-oświatowej;
sportowo-rekreacyjnej;
udzielania pomocy rzeczowej;
pomocy finansowej zwrotnej i bezzwrotnej na cele mieszkaniowe;

Pracodawca, każdego roku na wydzielony rachunek bankowy wpłaca określoną kwotę. Fundusz tworzą wpłaty obowiązkowe w przeliczeniu na przeciętną liczbę zatrudnionych pracowników (odpis podstawowy) oraz dodatkowo o kwotę nieobowiązkową (z odpisu nieobowiązkowego uznaniowego) w przeliczeniu na emeryta i rencistę objętego opieką socjalną u danego pracodawcy.

Kwoty funduszu zwiększają także m. in.: wpływy z oprocentowania pożyczek udzielanych na cele mieszkaniowe, odsetki od pieniędzy funduszu oraz darowizny oraz zapisy od osób fizycznych i prawnych; Pieniądze funduszu niewykorzystane w danym roku kalendarzowym, przechodzą na rok następny.

Kto może korzystać z pieniędzy funduszu?

pracownicy - zatrudnieni na umowę o pracę - bez względu na wymiar czasu pracy, czy rodzaj zawartej umowy o pracę, tj.: na czas określony, nieokreślony, zastępstwo, okres próbny; na urlopach wychowawczych, na urlopach bezpłatnych;

członkowie rodziny pracowników- współmałżonkowie, dzieci własne, dzieci przysposobione oraz przyjęte na wychowanie w ramach rodziny zastępczej, dzieci współmałżonka, wnuki i rodzeństwo do lat 18, pozostające na utrzymaniu osoby uprawnionej, a jeżeli kształcą się w szkole - do ukończenia nauki lub bez względu na wiek, jeśli mają orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności; rodzice prowadzący wspólnie z pracownikiem gospodarstwo domowe, a nawet członkowie rodziny po zmarłym pracowniku - jeżeli byli na jego utrzymaniu.

emeryci i renciści, którzy byli pracownikami zakładu pracy;

Pracownik, który jest w okresie wypowiedzenia umowy o pracę jest również uprawniony do korzystania z pomocy z funduszu, jeśli spełnia przyjęte w firmie kryteria socjalne.

Pracownik zatrudniony na umowę o pracę u kilku pracodawców może korzystać z funduszu u każdego z nich.

Zasady i kryteria przyznawania świadczeń

Zasady wykorzystywania pieniędzy Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych w tym podział ich na poszczególne cele i rodzaje działalności ustala pracodawca w Regulaminie Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych w uzgodnieniu z organizacją związkową działającą w jego zakładzie pracy.

Złożone przez pracowników wnioski o świadczenie są rozpatrywane indywidualnie w oparciu o przyjęte kryteria socjalne tzn. po przeanalizowaniu każdorazowo:

sytuacji życiowej;
sytuacji rodzinnej;
sytuacji materialnej;
sytuacji mieszkaniowej dodatkowo w przypadku ubiegania się o świadczenie dot. pomocy mieszkaniowej;

To ustawowe kryterium w praktyce oznacza tyle, że im sytuacja danej osoby uprawnionej do korzystania z pomocy socjalnej jest gorsza, tym wyższe powinna ona otrzymać świadczenie. Zasada ta wyklucza przyznawanie jakichkolwiek świadczeń z funduszu w jednakowej wysokości wszystkim uprawnionym pracownikom.

Ich sytuacje bytowe są bowiem zupełnie różne, a działalność socjalna nie jest jednoznaczna z udzielaniem dodatków do wynagrodzeń czy emerytur. Świadczenia socjalne nie są świadczeniami należnymi.

W pierwszej kolejności pomoc z funduszu powinna być udzielana pracownikom:

dotkniętym zdarzeniami losowymi;
długotrwałą chorobą;
śmiercią najbliższych członków rodziny;
znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej;
samotnie wychowującym dzieci;
wychowującym dzieci wymagające specjalnej opieki i leczenia;

Każdy pracownik ma prawo ubiegać się o świadczenia z funduszu, ale nie każdy takie świadczenie może otrzymać. Każdy z pracowników, który dobrowolnie złoży wniosek o świadczenie zobowiązany jest podporządkować się ustalonym zasadom wynikającym z przepisów prawa i założeń regulaminu.

Świadczenia mają charakter uznaniowy, a nie roszczeniowy. W przypadku odmowy świadczenia lub przyznania świadczenia niższego niż wysokość określona w tabelach stanowiących załączniki do regulaminu, pracownik nie może dochodzić z tego tytułu żadnych roszczeń.

Odmowa przyznania świadczenia lub przyznania go w niższej wysokości, nie wymaga od pracodawcy dodatkowego wyjaśnienia na piśmie.

Pomoc materialna rzeczowa lub finansowa

Pomoc, w tym pomoc bezzwrotna, może być udzielana w formie:

zapomogi - w związku z trudną sytuacją rodzinną, osobistą i materialną pracownika - przydzielana może być nie częściej niż raz w roku, a w sytuacjach szczególnych częściej niż raz w roku. Zapomogi udziela się na wniosek pracownika lub na wniosek złożony w jego imieniu przez przełożonego lub przez związki zawodowe.

zapomogi losowe - w związku ze zdarzeniami losowymi, klęskami żywiołowymi, długotrwałą chorobą lub śmiercią najbliższego członka rodziny - przydzielana może być nie częściej niż raz w roku, a w sytuacjach szczególnych częściej niż raz w roku. Zapomogi udziela się na wniosek pracownika lub na wniosek złożony w jego imieniu przez przełożonego lub przez związki zawodowe.

Za zdarzenie losowe - indywidualne - można uznać: kradzież, pożar, zalanie, wypadek.

Wielu pracodawców z pieniędzy funduszu udziela pracownikom pomocy finansowej w związku ze zwiększonymi wydatkami rodziny pracownika w okresie świąt. O udzieleniu takiej pomocy wnioskuje najczęściej pracodawca lub związki zawodowe. Coraz częściej pomoc ta przyjmuje formę bonów towarowych.

Bony towarowe

Można uznać za udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej, jedynie w przypadku gdy pracodawca w regulaminie zamieści zapis, że np. "uprawnionym będą wydawane w okresie świąt bony towarowe o różnych nominałach a wartość ich uzależniona będzie od sytuacji materialnej, rodzinnej i życiowej danego pracownika".

Kwota, bez względu na jej wysokość przekazana w formie bonów będzie stanowiła przychód pracownika, od którego należy odprowadzić podatek dochodowy, natomiast nie będzie podlegała "oskładkowaniu" na ubezpieczenie społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

Świadczeniami rzeczowymi są np. paczki, podręczniki szkolne.

Małżeństwa w zakładzie pracy i paczki dla dzieci

Kwestia ta również powinna być uregulowana w regulaminie ZFŚS. Jeśli będzie w nim sformułowanie, że "paczka należy się na każde dziecko", wówczas oboje uprawnieni rodzice otrzymają każde z nich na każde z dzieci paczkę.

Jeśli będzie w regulaminie zapis, że "paczki przydziela się "ogólnie" na dzieci", wówczas bez względu na ilość posiadanych dzieci otrzymają po jednej paczce.

Dodatkowo może być w regulaminie ograniczenie, że małżonkowie będą otrzymywać paczki dla dzieci naprzemiennie co drugi rok.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Strefa Biznesu: Polacy chętniej sięgają po krajowe produkty?

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na nto.pl Nowa Trybuna Opolska