Miasto powstało w 1241 roku po krwawym najeździe Tatarów. Nowy gród miał wzmocnić obronność, zapełniając lukę między grodami w Oleśnie i Byczynie. Gorzów Śląski został założony prawdopodobnie jako gród kasztelański, dopiero z czasem nadano mu prawa miejskie.
W dokumencie z 1274 roku, w którym książę wrocławski Henryk IV nadaje przywileje wójtowi Kluczborka, jako świadek występuje Mikołaj Rufus, kasztelan gorzowski (Nicol Rufus castell de Landisbergk).
Gorzów Śląski nie miał murów obronnych, jak Byczyna i Olesno (w Byczynie obwarowania zachowały się do dzisiaj, w Oleśnie ostał się tylko niewielki fragment).
Gorzowski gród został zbudowany na wzniesieniu otoczonym przez bagna i rozlewiska, które stanowiły naturalną ochronę przed atakiem wroga.
Po założeniu grodu Gorzów Śląski był pod panowaniem Piastów Śląskich, wchodząc w skład świętej śląskiej prowincji (Sacra Silentii provincia), jak określał to kronikarz Wincenty Kadłubek, scalonej w ramach diecezji wrocławskiej.
W 1331 roku Gorzów Śląski wraz z całym Śląskiej przeszedł pod panowanie króla czeskiego Jana Luksemburczyka. Dokument księcia wrocławskiego Henryka VI z 13 grudnia 1331 roku przyznaje królowi czeskiemu "Gorzów z okręgiem, grodem, miastem i wszystkim, co do niego należy, wraz z majątkiem i ludźmi".
- Faktycznym jednak posiadaczem Kluczborka, Wołczyna, Byczyny i Gorzowa był książę świdnicko-jaworski Bolko II, który zachował niezależność od Czech i to on w 1363 roku przekazał Gorzów swojemu siostrzeńcowi Władysławowi II Opolczykowi - mówi ks. Józef Dziuk, proboszcz gorzowskiej parafii pw. Trójcy Świętej i współautor książki "Gorzów Śląski wczoraj i dziś".
Ten sam Władysław II Opolczyk został fundatorem klasztoru na Jasnej Górze. Na dokumencie fundacyjnym podpisał się również mieszkaniec Gorzowa Henczco Swenthopelk de Landsberg.
W 1396 roku wojska króla Władysława Jagiełły wkroczyły na Śląsk i zdobyły Lubliniec, Olesno i Gorzów Śląski. Król przekazał te ziemie staroście krakowskiemu Spytkowi z Melsztyna. Spytko sprzedał je Przemkowi Cieszyńskiemu.
W połowie XV wieku panowanie nad Gorzowem odzyskali książęta opolscy, a ostatni z nich książę Jan II w 1499 roku sprzedał Gorzów wraz z wioskami (Jamy, Kozłowice, Pawłowice, Więckowice, Goła, Budzów, Nowa Wieś) Hansowi Frankenbergowi z Proślic za 850 węgierskich florenów.
Gorzów Śląski na kilka wieków stał się miastem prywatnym. W 1717 roku od Frankenbergów miasto odkupił Adam Ozorowski z Pietrowic Wielkich.
Odtąd Gorzów często zmieniał właścicieli - w 1765 roku gród kupiła Eleonora Zofia von Reichenstein, w 1783 roku Józef von Paczyński, a po jego śmierci Krystyna von der Osten-Sacken. W spadku od niej gorzowskie włości przejęła jej córka, żona Adolfa von Hohenlohe-Ingelfingen.
Gorzów Śląski w posiadaniu rodu von Hohenlohe-Ingelfingen pozostała aż do 1932 roku. W tym roku Górnośląskie Towarzystwo Ziemskie wykupiło od księcia majątek ziemski, rozparcelowało go i sprzedało grunty.
Podczas pisania artykułu korzystałem m.in. z książki "Gorzów Śląski wczoraj i dziś" ks. Józefa Dziuka i Michaliny Stelmach.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?