Chleb do przełamania

Klienci pytają o opłatki najczęściej od listopada do stycznia. Po świętach kupuje się je na spotkania opłatkowe w różnych firmach, wspólnotach i grupach. Ewa Kołodziej, właścicielka sklepu "Ars Arte" w Opolu, stara się mieć opłatki w ofercie przez cały rok. Często podczas letniego pobytu na Opolszczyźnie pytają o nie "polscy Niemcy". Przechowywane w suchym miejscu opłatki nie psują się.

Opłatki się piecze - podobnie jak hostie używane w czasie mszy świętej - z mąki pszennej i wody. W polskiej tradycji obok białych opłatków przeznaczonych dla ludzi funkcjonują też opłatki kolorowe dla zwierząt. Kiedyś barwione wyciągiem ze szpinaku (zielone), szafranem (złote) lub sokiem z chabrów (niebieskie), dziś barwnikami spożywczymi. Na Opolszczyźnie nie cieszą się one popularnością.
- Zaprzestaliśmy sprowadzania kolorowych opłatków, bo są droższe od białych, a klienci nie byli nimi zainteresowani - mówi Krystyna Pawliczek, kierowniczka Księgarni św. Krzyża w Opolu.

Od lat nie zmieniają się motywy zdobiące nasze opłatki. Najczęściej są nimi obrazy Dzieciątka, Świętej Rodziny, szopki betlejemskiej. Czasem napisy: "Gloria in excelsis Deo" (Chwała na wysokości Bogu) lub "Wesołych Świąt".

(fot. Fot. Paweł Stauffer)

ILE TO KOSZTUJE
Księgarnia św. Krzyża w Opolu: duże opłatki - 3 lub 5 sztuk - 1,5 zł; małe opłatki - 3 lub 5 sztuk - 1 zł; opłatki luzem - 50 sztuk - 10 zł.
Sklep "Ars Arte" w Opolu: małe opłatki - 3 sztuki - 0,9 zł; duże opłatki - 3 sztuki - 1,6 zł; komplet 3 duże, 2 małe - 1,9 zł; opłatki luzem - kopa (60 sztuk) - 8,5 zł.
U aniołka na opolskim deptaku: 4 złote za opakowanie, w którym jest 5 opłatków.

CZY WIESZ, ŻE...
Zwyczaj dzielenia się opłatkiem nawiązuje do znanego w Kościele starożytnym obyczaju zanoszenia ludziom chorym i przyjaciołom tzw. eulogii, czyli chlebów ofiarnych kładzionych na ołtarzu podczas mszy i błogosławionych przez kapłana.
Na Górnym Śląsku opłatek, często zastępowany chlebem maczanym w miodzie, przyjął się dopiero w latach 1921-23, a na Opolszczyźnie - dopiero po 1945 roku.
Opłatkiem nie mogły łamać się osoby, które miały do kogoś żal lub żywiły urazę. Opłatek ma tak nadzwyczajną moc, że godzi skłócone małżeństwa.