Kiedy w 1945 roku Opolszczyzna została przyłączona do Polski, mówiono o powrocie Śląska do Macierzy po kilkuset latach niewoli. Historia jest jednak dużo bardziej skomplikowana.
Ziemia oleska wraz z całym Śląskiem jako region pogranicza zmieniała przynależność państwową wielokrotnie.
- W średniowieczu granice państw zależały po prostu od granic posiadłości rodów panujących i ziem ich wasali- mówi Waldemar Szydło, historyk z Olesna.
Pierwszym władcą śląskich ziem był książę wielkomorawski, który podporządkował Śląsk w IX wieku. Po rozpadzie państwa wielkomorawskiego na początku X wieku panowanie nad ziemiami śląskimi przejęli Czesi.
W 965 roku z księżniczką czeską ożenił się książę Mieszko Pierwszy, który w 966 roku przyjął z rąk Czechów chrzest. Nadal jednak Śląsk podlegał państwu czeskiemu.
Dopiero w 990 roku Mieszko napadł na Czechów, przyłączając Śląsk do księstwa Polan. Ważnym wydarzeniem w historii Śląska było utworzenie w 999 roku przez papieża Sylwestra II śląskiej prowincji kościelnej z siedzibą biskupa we Wrocławiu.
W 1038 roku książę czeski Brzetysław I podczas najazdu na Polskę przyłączył Śląsk do Czech.
Kazimierz Odnowiciel dopiero w 1050 roku odbił śląską prowincję. Cesarz Henryk III w 1054 roku zgodził się przyznać Polsce Śląsk, ale w zamian za trybut dla Czech w wysokości 500 grzywien srebra i 30 grzywien złota rocznie. Jedna grzywna to ok. 0.17 kg.
Po śmierci króla Bolesława Krzywoustego w 1138 roku doszło do rozbicia dzielnicowego. Początkowi Śląsk przypadł w udziale seniorowi Władysławowi II Wygnańcowi.
Wraz z upływem lat dochodziło jednak do kolejnych podziałów i rozdrobnienia księstw śląskich. Księstwa popadały w zależność od Czech. Wydzielono także Opolszczyznę jako udzielne księstwo.
Kiedy Władysław Łokietek w 1320 roku został koronowany na króla Polski, książę Bolko II opolski był jednym z jego wrogów. W 1327 roku złożył on hołd lenny królowi Czech Janowi Luksemburskiemu.
W 1335 roku król Polski Kazimierz Wielki zrzekł się praw do Śląska.
W 1373 roku książę brzeski Ludwik I_kupił od książąt opolskich Kluczbork, Byczynę i Wołczyn. Od tego czasu Olesno i Kluczbork leżały w różnych księstwach.
XV wiek był trudny dla ziemi oleskiej. Od 1428 roku Śląsk zaczęli plądrować czescy husyci oraz rycerze rozbójnicy. W Czechach trwały walki o tron. W 1474 roku Olesno zdobył nawet wojska króla Kazimierza Jagiellończyka.
W 1526 roku cały Śląsk wraz z Olesnem stał się częścią Królestwa Czech pod władzą austriackich Habsburgów.
Dopiero w wyniku I wojny śląskiej w 1742 roku po pokonaniu Austrii przez króla pruskiego Fryderyka II Wielkiego Śląsk przyłączono do Prus.
Po I wojnie światowej i klęski Niemiec kwestia przynależności państwowej Śląska znowu stanęła pod znakiem zapytania.
Wprawdzie w plebiscycie w 1921 roku wygrała opcja niemiecka, ale o wytyczeniu granic zdecydowało III powstanie śląskie. Walki toczyły się również w powiecie oleskim. Powstańcy wysadzili m.in. dworzec kolejowy w Oleśnie.
Powiat oleski do 1945 roku pozostał jednak w granicach Niemiec. Dopiero klęska Niemiec w II wojnie światowej sprawiła, że zwycięskie mocarstwa przesunęły granice na zachód, przyłączając Śląsk do Polski.
W sporze o to, czy Śląsk w całej swojej historii był bardziej polski czy bardziej czeski, prawidłowa odpowiedź brzmi: najdłużej był czeski!
Korzystałem m.in. z „Dziejów Śląska” Piotr Pregiela, i Tomasza Przerwy
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
