Oni odważyli się na sprzeciw

Na księgarskim rynku ukazał się niedawno tom Sebastiana Fikusa "Niepokorni z Krzyżowej". Zbiór 15 rozbudowanych biogramów opozycjonistów z Kreisauer Kreis wydała Politechnika Opolska w serii Studia i Monografie. Czytelnik znajdzie tu sylwetki ludzi - wielu z nich szczyciło się śląskimi korzeniami - którzy odważyli się powiedzieć nie państwowej propagandzie i niemoralnej doktrynie czasów nazizmu.

Z książki Sebastiana Fikusa widać jak różnorodne było środowisko niemieckich opozycjonistów. Do ich grona należeli arystokraci i socjaliści, politolodzy i politycy, prawnicy, księża, ekonomiści i pedagodzy. Nad całością czuwali dwaj śląscy arystokraci: Helmuth James von Moltke z Krzyżowej orazPeter hrabia York von Wartenburg z Oleśnicy.

O działalności osób należących do Kręgu z Krzyżowej ciągle wiadomo u nas niezbyt wiele. Czytelnicy prawdopodobnie z zainteresowaniem zapoznają się więc z ich poglądami na odbudowę powojennych Niemiec i rolę chrześcijaństwa w procesie budowania społeczeństwa ludzi gotowych do społecznej solidarności.

Warto podkreślić, że opozycjoniści nie poprzestawali na spekulacjach teoretycznych. Nieśli także pomoc ludziom pokrzywdzonym przez reżim zarówno w Niemczech, jak i w krajach okupowanych. M.in. w Norwegii udało się ocalić ok. 3 tys. Żydów od deportacji do obozów zagłady.

Poglądy grupy zmieniały się. Jej lider Helmith James von Moltke był konsekwentnym przeciwnikiem mordu na tyranie. Po jego aresztowaniu i osadzeniu w obozie wśród członków Kręgu narasta poparcie dla zamachu na Hitlera.

Studiowanie różorodnych biografii ludzi z Kreisauer Kreis pozwala czytelnikowi - niejako pośrednio - poznawać historię Niemiec tę wielką polityczną i tę małą mającą wpływ na zwykłe ludzkie losy. Całość uzupełniają unikatowe zdjęcia, pochodzące m.in. z Gedenkstaette Deutscher Widerstand.