Piykno Godka. Finał plebiscytu

Słowa wyróżnione przez kapitułę plebiscytu:

Słowa wyróżnione przez kapitułę plebiscytu:

laclik - śliniak

połtek - chrzestny

dwuszniołk - kosz z dwoma uszami

rankośnik - drogowskaz

roztomajty - rozmaitości

fiśla - pomieszczenie nad stodołą

chachar - pijak

klonkorzić - iść wolno

charboły, chwanty - buty, ubrania

jegliczki - druty do robótek

rzykać - modlić się

rasikoń - koniczyna

gliczać - mieć katar

łoblykać, seblykać, obuwać - ubierać, rozbierać, zakładać buty

psinco - nic

gizd - urwis

rządzić - mówić

- Bogactwo gwar śląskich w dalszym ciągu jest niezwykle wielkie, trzeba starać się je zachowywać dla potomnych - przyznał Krystian Czech, jeden z członków kapituły plebiscytu, który rozpoczął się w marcu.

- Niesamowite, że staropolskie albo nawet starsze słowa, takie jak rzykać czy rzić, cały czas są powszechnie używane - dodała prof. Dorota Simonides.

Do redakcji Nowej Trybuny Opolskiej dzięki mailom i kuponom wpłynęło około dwóch tysięcy słówek.

Najśmieszniejszym, wybranych przez czytelników drogą sms-ową określeniem okazały się guminiołki.

- Kalosze są śmieszne, ostatnio coraz modniejsze, na pewno są potrzebne szczególnie w gospodarstwie - wyjaśniła Jolanta Ochmann z Zawady, która zgłosiła guminiołki do konkursu.

Michał Koszek używa gumowych butów, kiedy pomaga rodzicom w gospodarstwie.
- Po śląsku gołdom ino z ołmą i rodzicami, w szkole nie mam z kim - przyznał 13-latek. Młody opolanin wraz z panią Jolantą, a także Hildegardą Kołodziej z Dobrzenia Wielkiegom, której łoński rok okazał się zdaniem czytelników nto najoryginalniejszym określeniem, otrzymał od firmy IMEX Piechota bon o wartości 500 zł.

Z nadesłanych słówek kapituła plebiscytu wybrała kilkanaście najciekawszych (lista poniżej).

- Nie ma sensu dzielić ich na najśmiejszniejsze, najpiękniejsze czy najoryginalniejsze, bo często spełniają one wszystkie te role jednocześnie - wyjaśnił prof. Bogusław Wyderka, kolejny członków kapituły.

Urszula Skucik z Kędzierzyna-Koźla, Angelika Pańczyk z Ozimka i Klaudia Tunkel z Twardawy zostały wyróżnione za największą ilość zgłoszeń.

- Ilość, ale i jakość ich pracy należy docenić - przyznała prof. Dorota Simonides. Upominek w postaci książek dla Angeliki Pańczyk (odebrała go mama Helena) okazał się jej drugą nagrodą w tym tygodniu. Mieszkanka Ozimka obroniła trzy dni temu pracę magisterską z germanistyki.

Klaudia Tunkel zaznaczyła, że kompletowanie długich list ze słówkami nie sprawiło jej większego kłopotu.
- Wysiłku specjalnego nie było, w doma gołdomy ino po śląsku - żartowała Klaudia Tunkel, która w dziesięciu mailach przysłała do nas około 300 słówek.

Przy okazji wręczenia nagród mama Klaudii "sprzedała" nam dodatkowe, nieznane wcześniej słowo.
- Myśmy wybrały się tu dzisiaj na fufejdy, czyli przyjemny wypad z domu - wyjaśniła.

Jan Goczoł, czwarty z jurorów, zwrócił uwagę na telefon komórkowy, który Krzysztof Lyra z Otmic nazwał mobilniołkiem.
- To pokazuje, że w gwarze z pomocą słowa angielskiego da się nazwać rzeczy nam współczesne, a nie tylko to, co odchodzi - wyjaśnił poeta.

Określeniem poza wszelką konkurencją okazało się oczywiście... łonacynie.

Piykno Godka, najśmieszniejsze słówka:
guminiołki - kalosze, Jolanta Ochmann, Zawada
siusieja - droga, Piotr Wieszołek, Dobrzeń Mały
purzidka take chude, jak te pientki łod koprucha - tyłek taki zgrabny jak uda od komara, Magdalena Sławicka, Dąbrówka
zausznicy - kolczyki, Klaudia Tunkel, Twardawa
zić - tyłek, Piotr Wieszołek, Dobrzeń Mały
ciplik - czyli kurczaczek, Adrian Sławicki, Dąbrówka
sznupać - szukać, Martyna Gwóźdź, Kamień Śląski
Szmatyrlołk - motyl, Manfred Koletzko, Poborszów
półsrak - płaszcz do kolan, Beata Nocon, Rozmierz
mamlołk - ofiara losu, Liliana Wencel, Ochodze
pupka - lalka (Panuchno, pokołście mi jyno ta pupka ze zadku - "Panienko, pokażcie mi tą lalkę stojącą z tyłu), Krok Mateusz, Opole

Piykno Godka, najoryginalniejsze słówka:
bamber - rolnik, Michał Koszek, Opole
gzuć - uciekać, biec, Halina Szlosorczyk, Olesno
włunegdy - kiedyś, dawno temu, Elwira Kampa, Chróścice
kabza - kieszeń, Jolanta Ochman, Zawada
wygondoł jak suchoł wilijoł - osoba chuda, Anna Wieszołek, Dobrzeń Mały
smazunka z wandzonkiem - jajecznica z wędzonką, beata Broy, Zimnice Małe
cybik, radiski, sznita - jam na śniołdanie sznitam ze radiskom o cybikowas - jem na śniadanie kanaopkę z rzodkiweką i szczpiorkiem, Urszula Gajda, Żużela
maszkety - słodycze, Magdalena Sławicka, Dąbrówka
chacharstwo- łobuzeria, Justyna Gawlita, Ozimek
roztomajty - różne, Klaudia Tunkel, Twardawa

Piykno Godka, najpiękniejsze słówka
łońskiy rok- zeszły rok , Hildegarda Kołodziej, Dobrzeń Wielki
kuślik - całus, buziak, Starosta Magdalena, Dobrzeń Mały
spantlik - agrafka, Śmieja Łucja, Zawada
bajtel- czułe określenie młodego dziecka nie zależnie od płci, Monika Koźlik, Krapkowice
przajać sie - kochać się, Angelika Pańczyk, Ozimek
pieronie, jeronie - przekleństwo, Klaudia Tunkel, Twardawa
rosikoń - koniczyna, Angelika Pańczyk, Ozimek
starka - babcia, Hubert Mazur, Daniec
klitonka - nie łajź po klitonce - błoto, nie chodź po błocie, Łukasz Węglarczyk, Głogówek
gansipampki - stokrotki, Krystyna Pietrek, Czarnowąsy
nejkastla - przybornik do szycia, Krystyna Pietrek, Czarnowąsy
lipsta - ukochana, Liliana Wencel, Ochodze