Ustawa śmieciowa. Gminy będą mogły wybrać firmę bez przetargu

Wywozem i zagospodarowaniem odpadów komunalnych w Brzegu zajmuje się gminna spółka, co samorządowcy bardzo sobie chwalą. Kiedy dwa lata temu do przetargu stanęła w konkury prywatna firma jej tańsza oferta została uznana przez gminę za niewiarygodną.

- Nawet nie odwoływali się od tej decyzji - wspomina wiceburmistrz Brzegu, Bartłomiej Kostrzewa.  - Zależało nam , żeby odpady z naszej gminy trafiały nie byle gdzie, ale na składowisko w Gaci, którego jesteśmy współudziałowcem. To mamy zapewnione dzięki kontroli nad podległą nam spółką - podkreśla.

W ocenie brzeskiego samorządowca dzięki tej kontroli miasto ma też wpływ na wysokość kosztów, jakie ponoszą mieszkańcy za odpady komunalne. W sytuacji wolnorynkowej - zdaniem wiceburmistrza - możliwy jest scenariusz, w którym firmy najpierw „wykluczają” samorządową spółkę dumpingując ceny i doprowadzając do jej likwidacji, a potem podnoszą koszty obsługi gospodarowania odpadmi wedle własnego uznania. Bartłomiej Kostrzewa podkreśla, że gminna spółka daje też miejsca pracy i to etatowe, z opłacanymi składkami. Dlatego wiceburmistrz jest gorącym orędownikiem planowanej zmiany prawa dotyczącej zamówień publicznych, ktora  zakłada wprowadzenie zasady in house (z ang. „w domu”).

Mówi ona o tym, że gmina posiadająca spółkę, która świadczy 80 procent usług na jej rzecz, będzie mogła bez przetargów zlecać jej usługi. Na razie dotyczące właśnie zagospodarowywania odpadów.

Konieczność wyboru firm do tych zadań narzuciła samorządowcom ustawa o gospodarowaniu odpadami wprowadzona w 2013 roku. Mimo protestów samorządów, z których część wcześniej posiłkowała się przy takich zadaniach swoimi spółkami.   

W Chrząstowicach planowane obecnie zmiany prawne nie budzą emocji, bo tutejsza gmina nie ma własnej spółki. - Korzystamy z usług firmy zewnętrznej, a cena, jaką uzyskujemy w przetargach jest taka sama od czterech lat - mówi  wojt Florian Ciecior.  Przeciwko wprowadzeniu nowego prawa protestowali przedwczoraj w Warszawie przedstawiciele prywatnych firm działających na tym polu. Uważają oni, że doprowadzi to do likwidacji mniejszych firm rodzinnych, żyjących z wywozu odpadów.
 
Rząd nie musi wprowadzać tego prawa
Dr Łukasz Bernatowicz, ekspert Business Centre Club ds. infrastruktury, prawa budowlanego i zamówień publicznych, członek Rady Dialogu Społecznego:  - Obawy pracowników i przedsiębiorców z małych firm zajmujących się zagospodarowaniem odpadów komunalnych są uzasadnione. Wprowadzenie wprost zasady „in home” nie jest wymagane przez Unię Europejską, a Polska po raz kolejny okazuje się nadgorliwa. Danie samorządom możliwości wyboru firmy bez przetargu może skutkować brakiem dbałości o finanse publiczne. Przekonaliśmy się o tym, czytając raport z kontroli NIK w samorządowych spółkach przed wprowadzeniem ustawy o przetargach   Co więcej, nie mamy pewności, czy proponowana zasada, dnie przełoży się na inne. Można sobie wyobrazić, że GDDKiA powołuje własną spółkę do budowania dróg.