Żydzi w Oleśnie. Zobacz zdjęcia okazałej synagogi
Żydzi z Olesna
W 1782 roku w liczącym 1183 mieszkańców Oleśnie mieszkało 150 Żydów, stanowili oni 12,5 procent mieszkańców miasta.
Od 1814 roku oleski kahał miał swój dom modlitwy. Była to drewniana synagoga na kamiennej podmurówce.
- Nie wiemy, gdzie się mieściła. O istnieniu synagogi wiemy z zapisów gminy żydowskiej, które znaleziono w 1931 roku podczas remontu wieży ratusza - wyjaśnia Ewa Cichoń.
Połowa XIX wieku była apogeum w historii oleskich Żydów. W 1861 roku na 2551 mieszkańców miasta było 307 Żydów (12 procent). Stanowili oni elitę w mieście.
Najbogatszym oleśnianinem wyznania mojżeszowego był Martin Cohn, zajmujący się handlem spedycyjnym.
Majętnym człowiekiem był także Siegfried Schlesinger, właściciel sklepów i browarów. Produkował popularną wódkę, która znana była w okolicy jako Wódka SS. Nazwa ta pochodziła od inicjałów producenta, bo Schlesinger żył w latach 1835-96, kiedy zbrodnicza hitlerowska organizacja SS (skrót od niem. Schutzstaffel) jeszcze nie istniała (została założona w 1925 roku).
W Rynku dom ze sklepem miała rodzina Weigertów. Byli to dziadkowie noblisty Paula Ehrlicha.
- Matka noblisty Rosa Weigert urodziła się w 1826 roku w Oleśnie, babka noblisty ze strony matki Rosa Cohn urodziła się w 1791 roku w Praszce, a dziadek to Abraham Weigert, oleśnianin urodzony w 1785 roku - wyjaśnia Ewa Cichoń.