Żydzi w Oleśnie. Zobacz zdjęcia okazałej synagogi

Żydzi z Olesna

10 listopada 1938 roku została spalona podczas Nocy Kryształowej, kiedy hitlerowskie bojówki urządziły pogrom: naziści demolowali żydowskie sklepy, bili Żydów, a także podpalali synagogi.

Ewa Cichoń w swojej książce „Olesno. Róża wśród lasów” cytuje jednego z oleskich świadków podpalenia synagogi:

- Jako chłopiec pobiegłem w miejsce pożaru, gdzie z wielkim trzaskiem pękały witraże. W końcu zgarnął mnie jakiś SS-man, który kazał mi rzucać kamieniami w szyby sklepów żydowskich. Sprawiało mi to nawet frajdę. Gdy ojciec dowiedział się, gdzie byłem, wygarbował mi skórę - wspomina anonimowo świadek tragicznych wydarzeń.

Oleska synagoga spłonęła doszczętnie, Niemcy usunęli także fundamenty (tak samo było również w sąsiednich miastach: Gorzowie Śląskim i Kluczborku). Wówczas były to niemieckie miasta: Rosenberg, Landsberg i Kreuzburg.

Praszka leżała po polskiej stronie granicy, dlatego tamtejsza synagoga przetrwała do dzisiaj.

Jednak prześladowania oleskich Żydów w latach 30. spowodowały, że większość starozakonnych uciekła za granicę jeszcze przed wojną.

Praszkowscy Żydzi zostali w mieście, a po wybuchu wojny Niemcy najpierw zamknęli ich w praszkowskim getcie, a w sierpniu 1942 roku wywieźli do obozu zagłady w Chełmnie nad Nerem i zamordowali w komorze gazowej.