Oleski ratusz płonął wielokrotnie [zdjęcia, wideo]

- Olesno miało ratusz już w pierwszych stuleciach swojego istnienia. Nie posiadamy żadnych innych informacji o nim poza tym, że był drewniany i znajdował się na środku rynku - opowiada Piotr Górok, miłośnik historii miasta.

Po lokacji miasta rządy w Oleśnie stał wójt. Wiadomo, że w roku 1275 był nim Wojciech. Pierwsza informacja o istnieniu rady miejskiej pochodzi z roku 1450.

Dokument lokacyjny z 1275 roku wydany przez księcia opolskiego Władysława I spłonął jednak, z tego powodu nowe prawa miejskie nadał miastu w 1450 roku książę strzelecko-niemodliński Bernard.

- Od roku 1450 w Oleśnie został wprowadzony urząd burmistrza, którym został mieszczanin o imieniu Stanisław - mówi Piotr Górok.

Siedzibą władz miasta był drewniany budynek ratusza, który znajdował się na środku Rynku, prawdopodobnie na miejscu obecnie stojącej Kolumny Maryjnej, zbudowanej w 1697 roku.

Oleski ratusz wielokrotnie płonął: w latach 1578, 1590, 1624 i 1642 roku. Po każdym był odbudowywany.

- Pożar, do którego doszło 16 maja 1642 roku, został wzniecony przez dwóch parobków cesarskich oficerów stacjonujących wówczas w mieście - opowiada Piotr Górok.

Spłonęły wówczas 63 budynki w mieście, 6 budynków na przedmieściach oba kościoły oraz właśnie ratusz.

Po pożarze w 1642 roku wybudowano nowy murowany ratusz, już nie na środku Rynku, ale w jego południowo-wschodniej pierzei (tam gdzie stoi dzisiejszy ratusz).

Był to masywny dwupiętrowy budynek, kryty gontem, z wieżą, na której znajdował się zegar i tzw. "dzwon grzeszników".

Niestety ten gmach również spłonął, na dodatek z winy burmistrza.

Do tragicznego w skutkach pożaru doszło w sobotę, 8 kwietnia 1722 roku przez nieostrożność burmistrza Józefa Tlustka. Oleski włodarz mieszkał w budynku ratusza. Nietrzeźwy udał się wieczorem do drewnianego ustępu z zapaloną świecą i zasnął tam. Od świecy zapaliła drewniana toaleta, a ogień rozprzestrzenił się na całe miasto.

Pożar pochłonął prawie całe ówczesne Olesno. Ocalały tylko cztery domy na Solnym Rynku.

Po tym pożarze ratusz odbudowano tylko prowizorycznie.
- Zniszczony ratusz, z którego pozostała jedynie jedna komora ze sklepieniem, straszył swoim wyglądem niemal przez 100 lat - mówi Ewa Cichoń, dyrektorka Oleskiego Muzeum Regionalnego.

Tak opisuje ten budynek Andrzej Pawlik, znawca historii Olesna: "W niczym nie przypominał okazałej zazwyczaj siedziby burmistrza. Do małego, czarnego budynku z zakratowanym frontowym oknem wchodziło się przez starą, niską szopę, zrobioną ze zwykłych desek. Budowla ta posiadała piwnicę oraz jeden pokój, w którym odbywały się sesje radnych. W pokoju tym mieściło się również archiwum miejskie".

Dopiero w latach 1820-21 zbudowano nową okazałą siedzibę władz miejskich. W 1854 roku sprowadzono nowy zegar z berlińskiej firmy i zamontowano na ratuszowej wieży.
Ratusz ten stoi do dzisiaj. Jest jednak jedna spora różnica. Przed wojną na ratuszu była wysoka wieża, w której mieściło się m.in. archiwum miejskie. Dzisiaj tej wieży już nie ma.

Najstarsi oleśnianie pamiętają jeszcze ratusz z wieżą i zegarem. Zdania na temat ratusza z wieżą są podzielone - jedni uważają, że wieża stanowiła o urodzie tego zabytku, inni krytykują, że wieżą na ratuszu była architektonicznym koszmarem.

Armia Czerwona, która wkroczyła do Olesna 20 stycznia 1945 roku, podpaliła ratusz prawdopodobnie w nocy z 22 na 23 stycznia. W pożarze spłonęło niemal całe archiwum miejskie.

Cześć najcenniejszych dokumentów uratował przedwojenny nauczyciel historii Zenon Kurzeja, wywożąc je z Olesna. Znajdują się one obecnie w Archiwum Państwowym we Wrocławiu.

- Po II wojnie światowej w budynku dawnego ratusza mieściły się: siedziba władz miejskich: Miejska Rada Narodowa, Urząd Stanu Cywilnego i inne instytucje, m. in. Muzeum Regionalne im. Jana Nikodema Jaronia oraz Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Oleskiej - wylicza Ewa Cichoń.

Pomieszczenia w ratuszu są obecnie wynajmowane. Mieści się tam m.in. Agencja Nieruchomości Rolnych oraz biuro podróży.